De JTI (Jungian Type Index) helpt mij als ouder en coach/onderwijsprofessional meer begrip te hebben voor onderlinge verschillen van kinderen (en volwassenen). De JTI is een methodiek die verschillen tussen mensen en dus ook kinderen op een positieve manier beschrijft aan de hand van voorkeuren. Je krijgt met behulp van de JTI inzicht in de manier waarop:
* kinderen (en mensen) communiceren;
* kinderen (en mensen) hun eigen batterij weer opladen;
* kinderen (en mensen) waarnemen en informatie tot zich nemen;
* kinderen (en mensen) hun beslissingen nemen;
* kinderen (en mensen) het leven organiseren (denk hierbij aan het maken van huiswerk, opruimen van hun kamer, manier waarop ze taken uitvoeren).
Er zijn 8 verschillende gedragsvoorkeuren die je bij jongen kinderen al kunt herkennen en observeren. Kinderen kunnen gedemotiveerd raken op het moment dat ze meer dan 20% van hun tijd moeten werken en leven vanuit hun niet voorkeursgedrag. Wat kan leiden tot verlies van eigenwaarde (Root Chakra) en gedragsproblemen.
Gedragsvoorkeuren en schrijven
De term voorkeuren kan ik het beste uitleggen met behulp van dit voorbeeld.
Als je schrijft, gebruik je je voorkeurshand. Met je voorkeurshand lever je meer kwaliteit, schrijf je sneller en vloeiender dan met je niet voorkeurshand. Ga je schrijven met je niet voorkeurshand dan vertraagd je tempo, kost het je meer energie en zal de kwaliteit minder zijn. Wel kan het leuk zijn om te schrijven met links, je doet iets nieuws en dat kan je enthousiast maken. Omdat dit je meer energie kost, zul je het schrijven met links niet zo lang volhouden.
Dit werkt ook precies zo bij ons gedrag. Wij als mensen hebben bij de geboorte een aantal gedragsvoorkeuren meegekregen. Door hier meer kennis van en begrip voor te hebben en aandacht aan te besteden in onze opvoeding en binnen het onderwijs, kunnen wij wellicht voorkomen dat kinderen onnodig lang met “links (de niet voorkeurhand)” schrijven.
In hoeverre jij kinderen onnodig een lange tijd op de dag met "links" schrijven? Ben jij je daarvan bewust?
De 4 verschillende dimensies binnen de JTI:
- De eerste dimensie gaat over de manier waarop jij je aandacht richt en waarop jij je batterij weer oplaadt. Dit kan op een Introversion (I) of Extraversion (E) manier.
Extraversion (E) voorkeur:
Deze kinderen hebben anderen nodig om hun batterij weer op te laden. Ze denken hardop en hebben anderen nodig om tot leren en spelen te komen. Een rood stoplicht tijdens de eerst 10 minuten verwerking op school is voor deze kinderen behoorlijk ingewikkeld.
Introversion (I) voorkeur:
Deze kinderen trekken zich terug om hun batterij weer op te laden, ze praten wanneer ze zich op hun gemak voelen en hebben denktijd nodig om tot antwoorden en leren te komen. Een brainstorm opdracht of een interactieve werkvorm waar ze geen denktijd krijgen, is voor deze kinderen enorm uitdagend. - De tweede dimensie beschrijft hoe wij waarnemen en informatie tot ons nemen. Welke informatie merk je op en onthoud je? Dit kan op een Sensing (S) of een iNtuïtion (N) manier.
Sensing (S) voorkeur:
Deze kinderen zijn praktisch en maken gebruik van hun zintuigen en ervaringen. Ze willen graag doen door stap voor stap te werk te gaan. Ze hebben baat bij een stappenplan of concrete uitleg.
iNtuition (N) voorkeur:
Deze kinderen zijn fantasierijk en creatief en denken in mogelijkheden en oplossingen. Ze vervelen zich bij herhaling.
- De derde dimensie beschrijft hoe wij beslissingen nemen. Dit kan op een Thinking (T) of een Feeling (F) manier.
Thinking (T) voorkeur:
Deze kinderen houden van competitie en willen dingen graag goed kunnen. Ze beslissen op basis van analyseren van voor hen logische informatie. Ze zijn erg rechtvaardig en houden van eerlijkheid en directheid.
Feeling (F) voorkeur:
Deze kinderen houden van harmonie. Ze beslissen op basis van eigen waarden en nemen de gevolgen van de beslissing voor henzelf en anderen hierin mee. Onderling vertrouwen is een voorwaarde om tot leren en samenwerken te komen. Ze houden van samenwerken.
- De vierde dimensie beschrijft hoe wij de wereld om ons heen willen organiseren. Dit kan op een Judging (J) of een Perceiving (P) manier (denk hierbij aan het maken van huiswerk, opruimen van hun kamer, manier waarop ze taken uitvoeren).
Judging (J) voorkeur:
Deze kinderen houden van duidelijkheid en een georganiseerde omgeving. Ze houden niet van veranderingen. Ze vinden het fijn om inzicht te krijgen in hoeveel tijd ze ergens voor nodig hebben. Ze maken graag dingen af om vervolgens met het volgende verder te gaan.
Perceiving (P) voorkeur:
Deze kinderen zijn nieuwsgierig en stellen veel vragen. Ze willen vaak nog niet beslissen, want stel je voor er gebeurt nog iets dat ik mee wil nemen in mijn besluit. Ze houden niet van grenzen of beperking van de tijd, ze kunnen veel dingen tegelijkertijd doen. Eerst huiswerk en dan spelen gaat voor deze kinderen over het algemeen niet op.
Door alleen al meer kennis te hebben van de verschillende voorkeuren die er bestaan, kan je al meer begrip op brengen voor de uniekheid van je kind. Deze informatie is vooral van belang voor de kinderen die een andere voorkeur hebben dan die van jezelf. Door het verschil te begrijpen en omarmen kan je het kind hierin vanuit meer rust begeleiden en ook daadwerkelijk het gevoel geven dat het goed en mooi is precies zoals het is.
Wil je meer weten omtrent de gedragsvoorkeuren van je eigen kind of van de kinderen in je klas? Stem dan met 5 stemmen, ik zal dan een vervolgblog of training gaan schrijven. Je mag natuurlijk ook een mail of een berichtje sturen met je vraag of behoefte.
Liefs, Anouk